Trong khuôn khổ Diễn đàn Trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu lần thứ VI, các đại biểu đã tập trung thảo luận về chủ đề khởi nghiệp đổi mới sáng tạo gắn với phát triển kinh tế xanh và phát triển bền vững. Tại đây, các chuyên gia hàng đầu đã chia sẻ những quan điểm và giải pháp thiết thực nhằm hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam trên hành trình đổi mới và phát triển.
TS. Đinh Hùng Cường, Trưởng phòng Nghiên cứu và Phát triển tại Viện Hoá học Nước biển Fukuoka (Nhật Bản), đã đặt ra một câu hỏi sâu sắc liên quan đến giá trị của trái xoài Miyazaki (Nhật Bản) và xoài Việt Nam. Ông cho biết, một quả xoài Miyazaki có thể được bán với giá hơn 2 triệu đồng, trong khi xoài Việt Nam dù có chất lượng tốt nhưng giá trị lại thấp hơn rất nhiều. Theo ông, lý do không chỉ nằm ở thương hiệu mà còn ở việc tạo ra một câu chuyện hấp dẫn cho sản phẩm. Câu chuyện này không chỉ xoay quanh sự chăm sóc tỉ mỉ từ việc cắt tỉa để mỗi cây chỉ giữ lại vài chục quả, mà còn gắn liền với quá trình thu hoạch đúng thời điểm quả vừa rụng khỏi cành – thời điểm mà quả có chất lượng tốt nhất.
Tuy nhiên, TS. Cường cũng nhấn mạnh rằng để nâng cao giá trị sản phẩm, cần thiết phải có một nền tảng chất lượng ngay từ khâu đầu vào. Nếu môi trường sản xuất xuống cấp, đất đai bạc màu, hệ sinh thái bị phá vỡ bởi hóa chất, thì mọi nỗ lực marketing cũng như việc xây dựng thương hiệu đều trở nên vô nghĩa.
Cũng tại tọa đàm, TS. Nguyễn Hoàng Chinh, Trung tâm nghiên cứu các sản phẩm sinh học bền vững trường ĐH Deakin, Úc, đã trao đổi về chủ đề khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong sản xuất xanh. Theo TS. Chinh, Việt Nam đang đứng trước một nghịch lý lớn khi lãng phí hàng chục triệu tấn phụ phế phẩm mỗi năm. Ông đã gợi mở hướng đi cho các startup để biến nguồn ‘rác’ khổng lồ này thành một ‘mỏ vàng’, từ đó thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn và tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Chìa khóa để giải quyết bài toán này, theo TS. Chinh, nằm ở việc chuyển đổi tư duy từ kinh tế tuyến tính sang kinh tế tuần hoàn.
Để biến ý tưởng thành hiện thực, TS. Nguyễn Hoàng Chinh đề xuất rằng Việt Nam cần xây dựng một hệ sinh thái hỗ trợ hiệu quả, dựa trên mô hình hợp tác “kiềng ba chân”: Chính phủ – Viện nghiên cứu – Doanh nghiệp. Sự hợp tác này giúp giảm chi phí đầu tư riêng lẻ cho từng doanh nghiệp, đẩy nhanh quá trình chuyển giao công nghệ và tạo ra một môi trường đổi mới sáng tạo sôi động.
TS. Đinh Hùng Cường cũng đề xuất một mô hình hỗ trợ “công thức 4 chân” để tạo ra một hệ sinh thái hỗ trợ thông minh cho các nhà sáng tạo Việt. Cụ thể, nhà nước cần xây dựng các phòng thí nghiệm mở (Open Lab) dùng chung, cùng với một cơ chế tài chính linh hoạt, cho phép các nhà nghiên cứu được “ghi nợ” chi phí và chỉ hoàn trả khi dự án thành công.
Cuối cùng, các chuyên gia đều nhất trí rằng để hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa Chính phủ, Viện nghiên cứu và Doanh nghiệp. Sự hợp tác này sẽ giúp tạo ra một môi trường đổi mới sáng tạo sôi động, hỗ trợ các nhà sáng tạo Việt Nam phát triển và thành công trên con đường khởi nghiệp đổi mới sáng tạo gắn với phát triển kinh tế xanh và bền vững.
