Trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, việc chuyển đổi số trong hoạt động của Quốc hội trở thành một yêu cầu cấp thiết. Quốc hội Việt Nam, với tư cách là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, đang đối mặt với nhu cầu đổi mới toàn diện phương thức hoạt động để đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong các lĩnh vực lập pháp, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước.
Hiện nay, mô hình làm việc truyền thống của Quốc hội vẫn còn mang tính thủ công, dữ liệu phân tán, thiếu kết nối, điều này có thể dẫn đến nguy cơ mất tính thời sự trong việc ra quyết định. Để giải quyết vấn đề này, cần tăng cường tuyên truyền và nâng cao nhận thức về vai trò quan trọng của chuyển đổi số trong vận hành hoạt động của Quốc hội. Đồng thời, cần định hình lộ trình và giải pháp cụ thể với sự chỉ đạo chiến lược và quyết liệt của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Ban Chỉ đạo Chuyển đổi số của Quốc hội.
Thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội, Ban Chỉ đạo chuyển đổi số của Quốc hội đã được thành lập vào ngày 15/11/2024. Kể từ khi thành lập, Ban Chỉ đạo đã đạt được những kết quả ban đầu rất tích cực. Cụ thể, vào ngày 13/5/2025, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 1637/NQ-UBTVQH15 phê duyệt Đề án Chuyển đổi số của Quốc hội giai đoạn 2025-2030. Bên cạnh đó, Ban Chỉ đạo đã tập trung xây dựng Hệ thống App Quốc hội 2.0, cho phép sử dụng trên các thiết bị di động để phục vụ hoạt động của đại biểu Quốc hội. Hệ thống này đã được nâng cấp với nền tảng số toàn diện, thiết kế chuyên biệt, hỗ trợ rất hiệu quả hoạt động của đại biểu trong việc quản lý tài liệu và tra cứu thông tin.
Ngoài ra, còn có các hệ thống khác như Hệ thống Gỡ băng ghi âm, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong hoạt động của Quốc hội, Hệ thống Quản lý văn bản và điều hành điện tử. Tất cả các hệ thống này đều mang lại hiệu quả vượt trội với tốc độ xử lý và độ chính xác cao. Điều này chứng tỏ sự đầu tư và phát triển hạ tầng công nghệ thông tin trong hoạt động của Quốc hội đang được đẩy mạnh, hướng tới mục tiêu chuyển đổi số toàn diện.
Để thực hiện thành công các nhiệm vụ chuyển đổi số, cần tập trung vào một số giải pháp trọng tâm trong tổ chức và triển khai. Trước hết, cần xây dựng nhận thức và văn hóa số trong toàn bộ hệ thống, từ các đại biểu Quốc hội đến các cán bộ, nhân viên hỗ trợ. Việc hoàn thiện hạ tầng và nền tảng số là yếu tố then chốt, bao gồm việc số hóa các quy trình làm việc và tự động hóa các nhiệm vụ có thể. Tăng cường tương tác và minh bạch với cử tri thông qua các công cụ số cũng là hướng đi quan trọng, giúp Quốc hội gần dân hơn và tăng cường niềm tin của nhân dân vào cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất.
Với sự chỉ đạo chiến lược của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và quyết tâm chính trị cao từ tất cả các bên liên quan, hoàn toàn có thể xây dựng một ‘Quốc hội số’ minh bạch, hiện đại. Điều này không chỉ đáp ứng kỳ vọng của nhân dân mà còn phù hợp với xu thế phát triển của thời đại. Một ‘Quốc hội số’ sẽ là bước tiến quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động của Quốc hội, từ đó đóng góp vào sự phát triển bền vững và hội nhập quốc tế của đất nước.
