Giám đốc Cục phòng chống tham nhũng quốc gia Ukraine (NABU), Semen Kryvonos, đã lên án quyết định gần đây của chính quyền liên quan đến việc kiểm soát các cơ quan phòng chống tham nhũng. Quyết định này đã tạo ra sự phẫn nộ trong công chúng Ukraine và làm dấy lên những lo ngại về tính độc lập của các cơ quan chống tham nhũng.
Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelensky, đã ký thông qua luật thu hồi quyền tự chủ đối với NABU và Văn phòng Công tố Chống tham nhũng chuyên biệt (SAPO) vào ngày 22 tháng 7. Theo đó, Ukraine sẽ trao cho Tổng công tố, một vị trí do Tổng thống Zelensky bổ nhiệm, quyền kiểm soát chặt chẽ đối với 2 cơ quan trên.
Quy trình thông qua luật này được đánh giá là chóng vánh bất thường. Dự luật kiểm soát NABU và SAPO được quốc hội Ukraine đưa ra tại phiên họp sáng ngày 22 tháng 7 và chỉ mất 2 tiếng để các nghị sĩ bỏ trong một phiên bỏ phiếu. Sự kiện này đã lập tức tạo ra phản ứng dữ dội từ công chúng Ukraine, với hàng nghìn người xuống đường biểu tình phản đối việc chính phủ Ukraine muốn kiểm soát các cơ quan chống tham nhũng.
Các đối tác phương Tây cũng bày tỏ quan ngại trước động thái trên của Kyiv. Để xoa dịu dư luận và các đồng minh, vào ngày 24 tháng 7, ông Zelensky đã đề xuất dự luật khôi phục quyền tự chủ cho NABU và SAPO. Tuy nhiên, hình ảnh và uy tín của nhà lãnh đạo Ukraine đã bị tổn hại nghiêm trọng.
NABU và SAPO là 2 cơ quan chống tham nhũng độc lập được Ukraine thành lập từ năm 2014. Việc đặt các cơ quan trên dưới quyền kiểm soát của chính phủ dấy lên những lo ngại rằng ông Zelensky có thể tác động đến quá trình điều tra và che chở cho những người thân cận.
Các nhà phân tích chính trị nhận định rằng Ukraine đã tự làm khó mình, đặc biệt trong bối cảnh họ đang rất cần sự ủng hộ của phương Tây trong giai đoạn then chốt của cuộc xung đột với Nga.
Trong khi đó, tình hình chiến trường Ukraine vẫn đang diễn ra căng thẳng. Tổng thống Zelensky ngày 25 tháng 7 cho biết lực lượng Ukraine đang giao tranh căng thẳng với lực lượng Nga xoay quanh TP.Pokrovsk, tỉnh Donetsk, miền đông Ukraine.
Tại cuộc họp Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc ngày 25 tháng 7, Đại sứ Mỹ Dorothy Shea đã kêu gọi các quốc gia, trong đó có Trung Quốc, ngừng xuất khẩu hàng hóa lưỡng dụng cho Nga. Washington cho rằng hoạt động xuất khẩu này đã giúp Moscow phát triển công nghiệp và tăng cường năng lực tấn công Ukraine bằng tên lửa và máy bay không người lái (UAV).
Phó đại diện thường trực Trung Quốc tại LHQ Cảnh Sảng đã phản bác rằng Trung Quốc luôn kiểm soát chặt chẽ hoạt động xuất khẩu hàng lưỡng dụng, bao gồm xuất khẩu UAV.
