Chính phủ Trung Quốc vừa công bố một biện pháp quan trọng cấp quốc gia nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng dân số đang ngày càng trầm trọng. Sự kiện này diễn ra sau khi Trung Quốc nới lỏng chính sách sinh con, cho phép các gia đình có thể sinh con thứ ba. Theo thông báo mới, chính phủ sẽ cung cấp trợ cấp nuôi con hằng năm là 3.600 nhân dân tệ (khoảng 500 USD) cho mỗi trẻ em sinh từ ngày 1/1/2025 trở đi, cho đến khi trẻ tròn ba tuổi, không phân biệt thứ tự sinh trong gia đình. Những trẻ em sinh trước thời điểm này nhưng vẫn chưa đủ ba tuổi cũng sẽ được hưởng trợ cấp dựa trên số tháng còn lại.
Đây là lần đầu tiên chính phủ trung ương Trung Quốc triển khai một chương trình trợ cấp nuôi con trên toàn quốc. Trước đó, hơn 20 tỉnh thành trên khắp Trung Quốc đã thử nghiệm các mức trợ cấp nuôi con khác nhau ở cấp độ địa phương. Thông tin này được công bố trong bối cảnh dân số Trung Quốc đã giảm trong ba năm liên tiếp, cụ thể năm 2024 giảm 1,39 triệu người, còn 1,4083 tỷ người. Các dự báo nhân khẩu học của Liên hợp quốc cho thấy dân số Trung Quốc có thể giảm từ khoảng 1,4 tỷ người hiện nay xuống còn 800 triệu người vào năm 2100.
Hàng chục năm thực hiện nghiêm ngặt chính sách một con không chỉ làm giảm tỷ lệ sinh mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến tư tưởng xã hội và niềm tin vào việc sinh con. Nhiều chuyên gia cảnh báo rằng đà phục hồi này có thể chỉ là tạm thời và không đồng đều, do các yếu tố như tăng trưởng kinh tế chậm, bất ổn gia tăng, chi phí nuôi con cao, cạnh tranh khốc liệt và bất bình đẳng giới sâu sắc tiếp tục là những rào cản lớn đối với quyết định sinh con của các cặp vợ chồng.
Chính sách mới được xem là một bước ngoặt lớn trong việc chuyển tiền trực tiếp đến các hộ gia đình và có thể đặt nền tảng cho các hình thức hỗ trợ tài khóa lớn hơn trong tương lai. Trên thực tế, nhiều chính quyền địa phương đã triển khai các khoản trợ cấp nhằm khuyến khích sinh con. Hiện đã có hơn 20 chính quyền cấp tỉnh tại Trung Quốc thực hiện các chính sách trợ cấp nuôi con. Dân số Trung Quốc không chỉ suy giảm mà còn đang già hóa nhanh chóng, làm dấy lên lo ngại về tương lai của hệ thống lương hưu quốc gia.
Tuy nhiên, chính sách này cũng cho thấy nỗ lực của chính phủ Trung Quốc trong việc giải quyết các thách thức về dân số và hỗ trợ các gia đình. Việc triển khai trợ cấp nuôi con trên toàn quốc được kỳ vọng sẽ giúp cải thiện tỷ lệ sinh và giảm bớt các áp lực về tài chính cho các gia đình trẻ. Đồng thời, chính sách này cũng thể hiện cam kết của chính phủ trong việc đầu tư vào tương lai của trẻ em và hỗ trợ sự phát triển bền vững của xã hội.
Trong bối cảnh dân số già đang tăng nhanh và ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh của đời sống xã hội, việc tìm kiếm các giải pháp sáng tạo và hiệu quả để khuyến khích sinh con và hỗ trợ các gia đình là rất quan trọng. Trung Quốc đang trong quá trình chuyển đổi lớn về nhân khẩu học và việc thích nghi với những thay đổi này đòi hỏi sự thay đổi linh hoạt trong chính sách và cách tiếp cận.
