Thanh tra Chính phủ sẽ tiến hành thanh tra toàn diện bốn dự án thủy lợi lớn thuộc quản lý của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, bao gồm Dự án Quản lý nước Bến Tre Jica3, Dự án Hồ chứa nước Krông Pách Thượng tỉnh Đắk Lắk, Hồ chứa nước bản Mồng giai đoạn 1 tỉnh Nghệ An, và Công trình thủy lợi Hồ chứa nước Ia Mơr tỉnh Đắk Lắk. Hoạt động thanh tra này nằm trong khuôn khổ các nỗ lực của Chính phủ nhằm đánh giá tình hình thực hiện các dự án trọng điểm, phát hiện nguyên nhân dẫn đến chậm trễ, xác định các sai phạm nếu có, và đề xuất các giải pháp khắc phục hiệu quả.
Các dự án này không chỉ có ý nghĩa quan trọng về mặt kinh tế và xã hội mà còn liên quan đến việc bảo vệ môi trường và đảm bảo an ninh nguồn nước cho các khu vực. Việc thanh tra bắt đầu từ tháng 7 và dự kiến kết luận sẽ được ban hành trước ngày 25/9. Kết quả tổng hợp của quá trình thanh tra sẽ được Thanh tra Chính phủ báo cáo Thủ tướng vào đầu tháng 10.
Dự án Quản lý nước Bến Tre JICA-3, với tổng mức đầu tư lên đến 6.200 tỷ đồng từ vốn vay ODA của Chính phủ Nhật Bản, được xem là một trong những dự án trọng điểm trong lĩnh vực thủy lợi. Phê duyệt điều chỉnh vào năm 2017, dự án này do Ban Quản lý Đầu tư và Xây dựng Thủy lợi 9 làm chủ đầu tư. Mặc dù đã xây dựng 2 cống lớn, nhưng tiến độ triển khai 6 cống còn lại đang chậm, ảnh hưởng đến hiệu quả tổng thể của dự án.
Dự án Hồ chứa nước Krông Pách Thượng tại Đắk Lắk có tổng mức đầu tư 5.536 tỷ đồng, được chia thành hai giai đoạn. Giai đoạn 1 đã hoàn thành và được khánh thành vào tháng 4 năm nay với các hạng mục quan trọng như cụm công trình đầu mối và hệ thống kênh chính. Giai đoạn 2 đang triển khai theo kế hoạch, dự kiến hoàn thành trước 31/12/2026. Dự án này không chỉ cung cấp nước tưới cho 14.900 ha đất nông nghiệp mà còn đảm bảo nước sinh hoạt cho gần 73.000 người.
Dự án Hồ chứa nước Bản Mồng tại Nghệ An, với tổng mức đầu tư điều chỉnh lên đến 5.552 tỷ đồng, được khởi công từ năm 2010. Dự án này có vai trò đa mục tiêu, bao gồm cung cấp nước tưới, phục vụ sinh hoạt, và phát triển thủy điện. Tuy nhiên, công tác giải phóng mặt bằng vẫn chưa hoàn tất do vướng mắc liên quan đến khoảng 226 ha và gần 80 hộ dân.
Dự án Hồ chứa nước Ia Mơr, được phê duyệt từ năm 2005 với tổng vốn đầu tư hơn 1.263 tỷ đồng, sau đó điều chỉnh xuống còn hơn 1.160 tỷ đồng vào năm 2015. Dự án do Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 8 làm chủ đầu tư. Dù hệ thống kênh dẫn nước đã cơ bản hoàn thành, đảm bảo cung cấp nước cho 9.200 ha, nhưng quá trình giải phóng mặt bằng đã phát sinh sai phạm nghiêm trọng.