Các hình thức vận động đơn giản như yoga, thái cực quyền, chạy bộ hay đi bộ nhẹ nhàng có thể giúp cải thiện đáng kể chứng mất ngủ, theo một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí BMJ Evidence-Based Medicine.

Mất ngủ là tình trạng khó đi vào giấc ngủ, khó duy trì giấc ngủ hoặc thường xuyên tỉnh giấc vào ban đêm kéo dài, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Các nhà nghiên cứu tại Trung Quốc đã phân tích tổng hợp 22 thử nghiệm lâm sàng với sự tham gia của 1.348 bệnh nhân và 13 biện pháp khác nhau nhằm cải thiện giấc ngủ.

Trong đó, có 7 phương pháp luyện tập thể chất cụ thể, gồm yoga, thái cực quyền, đi bộ hoặc chạy bộ, kết hợp thể dục nhịp điệu và rèn luyện sức mạnh, tập tạ riêng lẻ, thể dục nhịp điệu kết hợp trị liệu và các bài tập aerobic hỗn hợp. Kết quả cho thấy phương pháp yoga đặc biệt hiệu quả, giúp kéo dài thời gian ngủ thêm gần 2 giờ và giảm thời gian thức giấc sau khi đã ngủ xuống gần 1 giờ.

Đi bộ hoặc chạy bộ cũng được ghi nhận có tác dụng làm giảm mức độ nghiêm trọng của chứng mất ngủ, trong khi thái cực quyền giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ. Các nhà khoa học cho rằng các bài tập yoga với trọng tâm là nâng cao nhận thức cơ thể và kiểm soát nhịp thở có thể hỗ trợ cải thiện các triệu chứng lo âu, trầm cảm, hai yếu tố thường ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.

Với thái cực quyền, kỹ thuật này tập trung vào việc điều hòa hơi thở và thư giãn cơ thể, đồng thời có thể giúp tăng cường khả năng kiểm soát cảm xúc. Ngoài ra, nghiên cứu cũng cho thấy việc đi bộ hoặc chạy bộ có thể làm giảm nồng độ hormone căng thẳng cortisol và tăng cường melatonin – loại hormone đóng vai trò điều hòa chu kỳ giấc ngủ.

Các tác giả cho biết phát hiện từ nghiên cứu này tiếp tục củng cố tiềm năng trị liệu của các hình thức vận động thể chất trong điều trị chứng mất ngủ. Với các ưu điểm như chi phí thấp, ít tác dụng phụ và dễ tiếp cận, các phương pháp như yoga, thái cực quyền, đi bộ hay chạy bộ rất phù hợp để tích hợp vào hệ thống y tế cơ sở và các chương trình chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Tuy nhiên, nhóm nghiên cứu cũng lưu ý rằng một số thử nghiệm trong phân tích vẫn còn hạn chế về mặt phương pháp luận. Dù vậy, nghiên cứu vẫn cung cấp bằng chứng so sánh toàn diện về hiệu quả của các hình thức vận động thể chất trong việc cải thiện chất lượng giấc ngủ ở người mắc chứng mất ngủ.

Nhóm nghiên cứu cũng kêu gọi cần có thêm các thử nghiệm quy mô lớn hơn với chất lượng cao để khẳng định và mở rộng kết luận hiện tại. Ngoài các biện pháp vận động, nghiên cứu cũng xem xét những phương pháp không dùng thuốc khác như liệu pháp nhận thức – hành vi (CBT), châm cứu, massage và thay đổi lối sống. Nhiều thử nghiệm chỉ ra rằng CBT hiệu quả hơn và có tác dụng lâu dài hơn thuốc trong điều trị mất ngủ.

Nhiều người trẻ hiện nay đang tập gym thường xuyên với mong muốn có được thân hình săn chắc và khỏe mạnh. Tuy nhiên, nếu không chú ý đến chế độ ăn uống và tập luyện khoa học, họ có thể đối mặt với các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Một trong những trường hợp điển hình là anh Tuấn, 27 tuổi, sống tại Hà Nội.

Anh Tuấn đã bắt đầu tập gym một cách nghiêm túc trong khoảng một năm qua. Lịch tập của anh bao gồm 6 buổi mỗi tuần, với các bài tập tạ nặng, siết nhóm cơ, HITT, và cardio. Ngoài ra, anh còn sử dụng nhiều loại thực phẩm bổ sung như whey protein, BCAA, và các loại bột pha không nhãn mác được giới thiệu là hàng xách tay. Anh Tuấn có suy nghĩ rằng “ăn càng nhiều đạm càng tốt cho cơ bắp”, vì vậy một ngày anh nạp vào cơ thể khoảng 180-200 gram protein, gấp đôi nhu cầu bình thường. Khẩu phần ăn của anh giàu thịt đỏ, trứng, và sữa béo.

Sau vài tháng tập luyện và sử dụng thực phẩm bổ sung, cơ thể anh Tuấn đã có những thay đổi rõ rệt. Cơ bắp của anh đã phát triển, nhưng đồng thời anh cũng bắt đầu cảm thấy mệt mỏi, da nổi mụn, và không tập trung làm việc. Lo lắng về tình trạng sức khỏe của mình, anh Tuấn đã quyết định tiến hành xét nghiệm máu. Kết quả cho thấy chỉ số cholesterol của anh là hơn 8, trong khi ngưỡng an toàn là dưới 5,1 mmol/l. Ngoài ra, chỉ số triglyceride – một chỉ số đánh giá tình trạng bất thường của lượng lipid trong máu – cũng cao gấp rưỡi so với mức bình thường.

Tình trạng của anh Tuấn là một ví dụ điển hình về việc tập gym và sử dụng thực phẩm bổ sung không đúng cách có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Việc sử dụng quá nhiều protein và các thực phẩm bổ sung không được kiểm soát có thể gây ra tình trạng mỡ máu cao, ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch và gây ra các vấn đề khác.

Để tránh tình trạng này, người trẻ khi tập gym cần chú ý đến chế độ ăn uống và tập luyện khoa học. Họ nên tìm hiểu về nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể và sử dụng thực phẩm bổ sung một cách hợp lý. Ngoài ra, họ cũng cần lắng nghe cơ thể và điều chỉnh chế độ tập luyện và ăn uống nếu cảm thấy có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào.

Các chuyên gia sức khỏe khuyến cáo rằng, khi tập gym, người trẻ nên ưu tiên chế độ ăn uống cân đối và đa dạng, bao gồm các thực phẩm giàu protein, tinh bột, vitamin, và khoáng chất. Họ cũng nên hạn chế sử dụng các thực phẩm bổ sung không rõ nguồn gốc và không được kiểm soát. Bên cạnh đó, việc kiểm tra sức khỏe định kỳ và lắng nghe cơ thể là rất quan trọng để phát hiện và xử lý kịp thời các vấn đề sức khỏe.