Bộ trưởng Thương mại Mỹ, ông Howard Lutnick, vào ngày 21-7 đã tái khẳng định rằng chính quyền Washington vẫn duy trì mục tiêu áp dụng thuế quan cơ bản 10% đối với nhiều quốc gia trên thế giới. Phát biểu của ông Lutnick được đưa ra trong chương trình Face the Nation của Đài CBS, một kênh truyền thông uy tín tại Mỹ. Điều này cho thấy sự nhất quán trong chính sách thương mại của Mỹ, bất chấp những gợi ý gần đây của Tổng thống Trump về khả năng điều chỉnh mức thuế lên 15% hoặc 20%.

Ông Lutnick nhấn mạnh rằng các quốc gia nhỏ, bao gồm nhiều nước tại Mỹ Latin, Caribe và châu Phi, sẽ phải chịu mức thuế cơ bản 10%. Đối với các nền kinh tế lớn hơn, ông cho rằng họ sẽ phải mở cửa thị trường hoặc trả mức thuế công bằng cho Mỹ. Ngày 1-8 là hạn chót để các nước đàm phán nếu muốn có mức thuế ưu đãi hơn. Ông Lutnick cũng xác nhận rằng mức thuế 10% chắc chắn sẽ được duy trì và nhiều nước có thể sẽ phải trả mức cao hơn.

Tổng thống Trump đã gửi thư đến hàng chục quốc gia, ấn định mức thuế mới có hiệu lực từ ngày 1-8. Chỉ có Indonesia đạt được thỏa thuận sơ bộ, nhưng nội dung cụ thể vẫn chưa được công bố. Đây là một bước tiến trong chính sách thương mại của Mỹ, nhằm đảm bảo công bằng và mở cửa thị trường cho các quốc gia khác.

Phân tích của trung tâm nghiên cứu chính sách Yale Budget Lab cho thấy mức thuế trung bình hiện tại mà người dân Mỹ phải gánh đã đạt mức cao nhất kể từ năm 1910, tương đương khoảng 2.800 USD/năm cho mỗi hộ gia đình. Kết quả thăm dò của Đài CBS cho thấy 60% người được hỏi phản đối thuế quan và 61% cho rằng chính quyền đang đặt quá nhiều trọng tâm vào chính sách thuế.

Tuy nhiên, ông Lutnick tỏ ra không mấy bận tâm và tin rằng người dân sẽ ủng hộ các thỏa thuận mà ông và Tổng thống Trump đang thực hiện. Ông cũng gạt bỏ lo ngại rằng thuế quan sẽ khiến giá cả tăng cao. Báo cáo chỉ số giá tiêu dùng gần đây cho thấy lạm phát tại Mỹ đang tăng dần trong các nhóm hàng hóa chịu ảnh hưởng trực tiếp từ thuế.

Mỹ đang đẩy mạnh chính sách thương mại công bằng và sẽ không ngừng gây sức ép lên các quốc gia khác để mở cửa thị trường. Các quốc gia muốn có mức thuế ưu đãi hơn sẽ phải tiến hành đàm phán với Mỹ trước ngày 1-8. Chính sách này của Mỹ có thể gây ra những tác động nhất định lên kinh tế toàn cầu và người dân Mỹ.

Chính phủ Nhật Bản dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Shigeru Ishiba đang phải đối mặt với những thách thức lớn sau khi liên minh cầm quyền của ông mất quyền kiểm soát Thượng viện trong cuộc bầu cử diễn ra vào ngày 20/7. Kết quả này không chỉ làm suy yếu quyền lực của Thủ tướng Ishiba mà còn đặt ra những câu hỏi về tương lai của chính phủ Nhật Bản trong bối cảnh quan hệ quốc tế và tình hình kinh tế trong nước đang diễn biến phức tạp.

Cuộc bầu cử Thượng viện vừa qua đã chứng kiến sự thay đổi đáng kể khi liên minh cầm quyền, bao gồm Đảng Dân chủ Tự do (LDP) và đảng Komeito, chỉ giành được 47 ghế. Con số này không đủ để duy trì đa số tại Thượng viện, nơi có tổng cộng 248 ghế. Điều này xảy ra sau khi liên minh này đã mất quyền kiểm soát Hạ viện vào năm ngoái, đánh dấu một sự suy giảm quyền lực đáng kể của chính phủ trong hệ thống lập pháp Nhật Bản.

Thủ tướng Ishiba đã lên tiếng về kết quả này, khẳng định ông nghiêm túc chấp nhận và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì ổn định, đặc biệt trong các cuộc đàm phán thuế quan với Mỹ vì lợi ích quốc gia. Những cuộc đàm phán này có thể ảnh hưởng đến tình hình kinh tế và quan hệ thương mại giữa Nhật Bản và Mỹ, một trong những mối quan hệ quan trọng nhất của Nhật Bản.

Các đảng đối lập đã tận dụng được tâm lý của cử tri trong cuộc bầu cử này bằng cách tập trung vào các vấn đề như giảm thuế và tăng chi tiêu phúc lợi, những vấn đề đang được quan tâm rộng rãi trong bối cảnh giá tiêu dùng tăng cao. Sự thay đổi trong ưu tiên của cử tri cũng thể hiện qua số lượng phụ nữ đắc cử đạt 40 người, vượt qua kỷ lục trước đó là 35 người vào năm 2022. Phụ nữ hiện chiếm 32% trong tổng số 125 ghế được bầu, cho thấy một sự thay đổi tích cực trong đại diện của phụ nữ trong chính trị Nhật Bản.

Hai chính trị gia nữ nổi bật, Seiko Hashimoto và Renho, đều giành được ghế trong cuộc bầu cử này. Mặc dù số lượng ứng cử viên nữ đã giảm so với năm trước, tỷ lệ phụ nữ trong số ứng cử viên vẫn chiếm 29,1%. Tuy nhiên, con số này vẫn thấp hơn mục tiêu 35% mà chính phủ đặt ra cho năm 2025, cho thấy vẫn còn nhiều việc cần làm để đạt được sự đại diện giới tính cân bằng trong chính trị Nhật Bản.

Thủ tướng Ishiba khẳng định sẽ tiếp tục giữ cương vị lãnh đạo đảng trong giai đoạn quan trọng này. Việc ông tiếp tục lãnh đạo sẽ ảnh hưởng lớn đến hướng đi của chính phủ Nhật Bản trong thời gian tới, đặc biệt trong bối cảnh nước này đang phải đối mặt với nhiều thách thức cả về kinh tế, chính trị và quan hệ quốc tế.

Trong bối cảnh hiện nay, chính phủ Nhật Bản cần phải thực hiện những điều chỉnh chiến lược để lấy lại niềm tin của cử tri và củng cố vị thế trên trường quốc tế. Thành công trong các cuộc đàm phán thuế quan với Mỹ và giải quyết các vấn đề nội địa sẽ là những yếu tố quan trọng quyết định tương lai chính trị của Thủ tướng Ishiba và chính phủ Nhật Bản.

Căng thẳng thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ chưa gây ra tác động rõ ràng đến hoạt động xuất khẩu của Trung Quốc trong tháng 6 vừa qua. Số liệu mới công bố cho thấy kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc đã tăng 5,8% so với cùng kỳ năm trước, đạt mức tăng trưởng vững chắc. Trong 6 tháng đầu năm, xuất khẩu của Trung Quốc duy trì tốc độ tương đương năm trước, góp phần giúp nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tiến gần mục tiêu tăng trưởng Tổng sản phẩm trong nước (GDP) năm nay.

Tuy nhiên, tình hình này có thể sẽ không kéo dài. Các doanh nghiệp xuất khẩu Trung Quốc đang phải đối mặt với những thách thức lớn khi căng thẳng thương mại với Mỹ leo thang. Việc Mỹ và Trung Quốc đạt được thỏa thuận tạm hoãn áp thuế vào tháng 5 vừa qua đã giúp giảm bớt căng thẳng, nhưng nhiều mặt hàng Trung Quốc khi xuất khẩu sang Mỹ vẫn phải chịu thuế suất trên 50%.

Một số doanh nghiệp Trung Quốc đã tìm cách lách luật bằng cách tái phân loại hàng hóa đã hoàn thiện thành nguyên liệu thô để giảm giá trị khai báo xuất khẩu. Tuy nhiên, xu hướng đáng chú ý nhất là sự chuyển hướng thị trường xuất khẩu của các doanh nghiệp Trung Quốc. Tỷ trọng xuất khẩu sang Mỹ của Trung Quốc đã giảm từ khoảng 15% trong năm ngoái xuống còn 12% trong nửa đầu năm nay. Thay vào đó, xuất khẩu của Trung Quốc sang Đông Nam Á tăng mạnh.

Các chuyên gia dự báo rằng sức ép sẽ gia tăng trong nửa cuối năm. Hạn chót ngày 12/8 để hoàn tất vòng đàm phán thương mại giữa Trung Quốc với Mỹ đang đến gần. Nếu đàm phán thương mại giữa Trung Quốc và Mỹ không đạt kết quả, khả năng cao là thuế quan sẽ bị nâng lên. Ngay cả khi giữ nguyên mức hiện tại, hoạt động ‘xuất hàng sớm’ cũng sẽ chững lại, khiến nhu cầu yếu đi vì hàng đã được đẩy mạnh xuất khẩu từ trước.

Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào mới đây cho biết chính phủ nước này đã chuẩn bị các biện pháp và có trong tay ‘nhiều công cụ’ để tránh khả năng sụt giảm kinh tế trong nửa cuối năm. Dữ liệu chính thức công bố mới đây cho thấy tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đạt 5,2% trong quý II/2025, vượt nhẹ so với mức dự báo 5,1% theo khảo sát của hãng tin Reuters và trên ngưỡng mục tiêu tăng trưởng cả năm 5% mà Chính phủ Trung Quốc đề ra.

Tuy nhiên, các nhà phân tích đã cảnh báo rằng cần phải có thêm nhiều biện pháp để thúc đẩy tiêu dùng nội địa vốn đang trì trệ, trong bối cảnh xuất khẩu phải đối mặt với các tác động dây chuyền từ những bất ổn thương mại toàn cầu. Thuế quan cũng đang tạo ra những tác động dây chuyền ngày càng rõ rệt. Xuất khẩu từng là điểm sáng của nền kinh tế Trung Quốc trong những năm gần đây. Nhưng cuộc chiến thuế quan với Mỹ có thể khiến ánh sáng đó dần bị lu mờ.

Thị trường bán lẻ Mỹ, nền kinh tế số 1 thế giới, vừa ghi nhận sự chậm lại trong tăng trưởng doanh số bán lẻ trong 6 tháng đầu năm. Theo số liệu mới công bố của Liên đoàn bán lẻ Mỹ, doanh số bán lẻ không bao gồm ô tô và xăng dầu trong tháng 6 đã giảm 0,33% so với tháng 5. Sự sụt giảm này cho thấy tâm lý lo lắng của người tiêu dùng trước các biến động về thuế quan đang ngày càng rõ nét.

Trong 9 hạng mục bán lẻ của tháng 6, chỉ có hai danh mục ghi nhận doanh số tăng, đó là hàng điện tử và dụng cụ thể thao. Ngược lại, các mặt hàng như may mặc, hàng tiêu dùng nhanh và thực phẩm lại ghi nhận sự giảm sút. Ông Gary Thanh Nguyen, một nhà kinh doanh tại bang Maryland, Mỹ, chia sẻ về sự tăng giá của các mặt hàng: “Trước đây, tôi mua thịt bò với giá 6,5 đến 7 đồng một pound, nhưng bây giờ giá đã tăng lên trên 10 đồng một pound, tương đương tăng khoảng 3 đồng.” Ông cho biết đã được thông báo về việc tăng giá này từ hơn một tháng trước.

Bà Trae Bodge, một chuyên gia bán lẻ hàng đầu tại Mỹ, nhận định: “Rõ ràng, thuế quan có liên quan chặt chẽ đến việc tăng giá, mặc dù mức tăng chưa cao như trong vài tháng qua. Nhiều nhà bán lẻ đang thực hiện việc tăng giá một cách âm thầm, và người tiêu dùng có thể không nhận thức được điều này nếu không theo dõi sát sao.” Sự trầm lắng của doanh số bán lẻ hiện nay phần nào phản ánh tâm trạng chờ đợi và lo lắng của người tiêu dùng trước những vấn đề kinh tế và biến động về thuế quan.

Hiện tại, lượng hàng tồn kho đang nhiều hơn so với cùng kỳ các năm trước, do các doanh nghiệp đã tích cực nhập hàng khi thuế nhập khẩu ở mức 10%. Tuy nhiên, sau khi áp dụng mức thuế mới từ ngày 1/8, việc nhập khẩu hàng hóa dự báo sẽ chậm lại trong một thời gian để tiêu thụ hết hàng tồn kho. Điều này sẽ tác động trực tiếp đến đơn hàng của nhiều doanh nghiệp xuất khẩu vào thị trường Mỹ từ khoảng tháng 9 trở đi.

Các chuyên gia kinh tế dự báo rằng tình hình kinh tế Mỹ trong thời gian tới sẽ còn nhiều biến động do ảnh hưởng của thuế quan và chiến tranh thương mại. Người tiêu dùng Mỹ đang ngày càng lo lắng về việc tăng giá hàng hóa và điều này có thể ảnh hưởng đến quyết định mua sắm của họ. Trong bối cảnh này, các doanh nghiệp bán lẻ cần có chiến lược linh hoạt để thích ứng với sự thay đổi của thị trường và tìm cách duy trì tăng trưởng trong tình hình kinh tế không chắc chắn.

Ngoài ra, các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam cũng cần theo dõi sát sao tình hình thị trường Mỹ để có thể điều chỉnh chiến lược kinh doanh phù hợp. Việc Mỹ áp dụng mức thuế mới đối với hàng hóa nhập khẩu sẽ có tác động trực tiếp đến kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam. Các doanh nghiệp cần chủ động tìm hiểu và nắm bắt thông tin về thị trường, cũng như có kế hoạch đa dạng hóa thị trường xuất khẩu để giảm thiểu rủi ro.