Quan hệ đồng minh giữa Mỹ và Nhật Bản hiện đang đứng trước những thách thức lớn chưa từng có. Các chính sách của Washington cùng với sự quyết đoán ngày càng tăng của Bắc Kinh đã đặt Tokyo vào một tình thế đầy thách thức. Một trong những vấn đề nổi bật gần đây là thông báo của Tổng thống Mỹ Donald Trump về việc áp thuế 25% lên tất cả hàng hóa Nhật Bản xuất khẩu sang Mỹ từ ngày 01.08. Quyết định này đã gây ra phản ứng dữ dội tại Tokyo.
Itsunori Onodera, một thành viên cấp cao của Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền tại Nhật Bản, đã thẳng thắn tuyên bố rằng nội dung của lá thư thông báo thuế quan là “hoàn toàn không thể chấp nhận được” và bày tỏ sự “vô cùng phẫn nộ”. Không chỉ lĩnh vực thương mại bị ảnh hưởng, Nhật Bản còn phải đối mặt với sự quyết đoán quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc. Trung Quốc đã điều động hai tàu sân bay mới đến Tây Thái Bình Dương, đi qua vùng đặc quyền kinh tế của Nhật Bản và lần đầu tiên vượt qua “chuỗi đảo thứ hai” – tuyến phòng thủ quan trọng nối Nhật Bản với đảo Guam của Mỹ.
Trước những hành động này, Nhật Bản đã chính thức lên tiếng phản đối và thông báo cho phép quân đội bắn hạ thiết bị bay không người lái của Trung Quốc nếu xâm phạm không phận Nhật Bản. Song song với đó, Mỹ cũng yêu cầu Nhật Bản tăng chi tiêu quốc phòng lên 3,5% GDP, thậm chí sau đó là 5%, trong khi hiện tại Nhật Bản chỉ chi khoảng 1,6% GDP cho quốc phòng. Yêu cầu này đã gây ra sự báo động tại Tokyo và được xem là một thách thức khó khăn cho chính phủ Nhật Bản.
Trong bối cảnh hiện nay, Nhật Bản đang nỗ lực xây dựng và củng cố quan hệ với các nước bạn bè như Australia, Ấn Độ, Philippines và Hàn Quốc. Đồng thời, nước này cũng tập trung vào việc tăng cường đầu tư vào công nghệ mới nổi, khả năng phục hồi mạng và an ninh vũ trụ để nâng cao năng lực phòng thủ của mình.
Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba đang đối mặt với cuộc bầu cử thượng viện vào ngày 20.07 trong bối cảnh sự không hài lòng của người dân về lạm phát và thất nghiệp gia tăng. Các cuộc thăm dò dự đoán đảng LDP của ông sẽ mất thế đa số tại Thượng viện, điều này có thể đẩy nước này vào một cuộc khủng hoảng điều hành kéo dài.
Thông tin chi tiết về quan hệ Mỹ – Nhật và thách thức từ Trung Quốc có thể được tìm hiểu thêm qua các nguồn tin cậy. Điều quan trọng là Nhật Bản và Mỹ cần duy trì và củng cố mối quan hệ đồng minh của mình trong bối cảnh tình hình an ninh và kinh tế thế giới đang biến động phức tạp.
