Thuận Châu, một điểm đến văn hóa đa dạng và phong phú, từng được biết đến với tên gọi Mường Muổi, là nơi cư trú lâu đời của cộng đồng dân tộc Thái đen. Với hơn 85% dân số là người Thái, văn hóa dân gian, đặc biệt là dân ca Thái, đã trở thành một phần quan trọng không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người dân nơi đây. Những câu hát, điệu múa dân gian không chỉ làm phong phú đời sống văn hóa, mà còn là sợi dây gắn kết cộng đồng, lan tỏa tình yêu quê hương bản mường trong từng lời ca, tiếng hát.
Ở Thuận Châu, hầu hết mỗi cộng đồng, làng bản đều có đội văn nghệ riêng, với những giọng hát dân ca ngọt ngào, đằm thắm. Ông Lò Thanh Xuân, một nghệ nhân dân gian ở bản Lè, đã sáng tác ra hàng trăm bài thơ và dân ca Thái, được sử dụng rộng rãi khắp vùng Thuận Châu. Ông chia sẻ về nguồn cảm hứng và hành trình gắn bó với dân ca, từ việc được bố truyền dạy những áng thơ viết bằng chữ Thái, giúp ông nuôi dưỡng tình yêu sâu sắc với trường ca Thái cổ.
Toàn xã Thuận Châu hiện có trên 150 đội văn nghệ ở 75 tổ, bản, mỗi đội có từ 8-15 thành viên ở các lứa tuổi, chủ yếu là nông dân, hội viên phụ nữ, thanh niên, người cao tuổi… Họ tham gia lao động sản xuất vào ban ngày, và tập trung tại nhà văn hóa vào tối để tập luyện những tiết mục văn nghệ truyền thống.
Tại bản Pán, không khí văn hóa sôi nổi và sự gắn bó của người dân với các làn điệu dân ca, điệu múa truyền thống là điều dễ dàng cảm nhận được. Chị Lường Thị Thảo, đội văn nghệ thanh niên bản Pán, chia sẻ: Cô tham gia đội văn nghệ từ khi còn học THCS, và càng thấy yêu hơn những điệu múa xòe, khắp Thái của dân tộc mình.
Xã Thuận Châu đã xác định xây dựng đời sống văn hóa cơ sở là nền tảng cho phát triển bền vững, và đã quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, thiết chế văn hóa, phục vụ các hoạt động tập luyện, biểu diễn văn nghệ của bà con nhân dân. Hiện nay, 100% các bản, tiểu khu đều có nhà văn hóa; hỗ trợ các đội văn nghệ cơ sở mua loa, trang phục, đạo cụ.
Ông Đỗ Ngọc Quang, Phó Chủ tịch UBND xã Thuận Châu, cho biết: Xã Thuận Châu được thành lập trên cơ sở sáp nhập thị trấn Thuận Châu và các xã Chiềng Ly, Chiềng Pấc, Tông Lệnh, Thôm Mòn, trở thành một trong những địa phương có phong trào văn hóa văn nghệ rất mạnh, với nhiều đội văn nghệ cơ sở hoạt động sôi nổi.
Với sự vào cuộc tích cực của cấp ủy, chính quyền và ý thức giữ gìn văn hóa trong từng người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ, phong trào văn hóa, văn nghệ ở Thuận Châu đang thực sự trở thành động lực tinh thần quan trọng, tạo nên bản sắc riêng có, góp phần xây dựng nông thôn mới giàu bản sắc và phát triển du lịch cộng đồng bền vững.
